Απόφαση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επί προσφυγής του G. Nerattini κατά του Ελληνικού Δημοσίου (άρθρα 6§2 και 5§3 ΕΣΔΑ)

Την 18η Δεκεμβρίου 2008 εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 43529/07 απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου επί της προσφυγής που είχε ασκήσει ο G. Nerattini, Ιταλός υπήκοος, κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, για την παραβίαση των άρθρων 6§2 καθώς και 5§3 της (ΕΣΔΑ) Σύμβασης για την προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών.

Πιο συγκεκριμένα, η παραβίαση του άρθρου 6§2 της Σύμβασης από την Ελληνική Δημοκρατία, αφορά το τεκμήριο της αθωότητας του κατηγορουμένου. Ο G. Nerattini, συνελήφθη στην Σάμο, ενώ παραλάμβανε ένα πακέτο που περιείχε κάνναβη, ενώ μετά την κατ’ οίκον έρευνα που διενεργήθηκε, οι αρχές εντόπισαν και κατέσχεσαν κάποια αρχαία αιγυπτιακά και ελληνικά  αντικείμενα. Βέβαια, του απαγγέλθηκαν κατηγορίες μόνο για την παραλαβή των ναρκωτικών και όχι για την κατοχή των αρχαίων αντικειμένων. Ο προσφεύγων, μετά την εξάμηνη κράτηση του, κατέθεσε αίτηση αποφυλάκισης, η οποία και απερρίφθη. Στη συνέχεια, παρά τα πολυάριθμα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, του απαγγέλθηκαν συμπληρωματικές κατηγορίες για αρχαιοκαπηλία. Έτσι, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, παραβιάστηκε το δικαίωμα του G. Nerattini στο τεκμήριο της αθωότητας καθώς το βούλευμα που εξέδωσε το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Σάμου τον είχε παρουσιάσει ως ένοχο για αρχαιοκαπηλία, για ένα έγκλημα για το οποίο δεν κατηγορείτο επισήμως την περίοδο εκείνη.

Το άρθρο 5§3 της Σύμβασης αφορά την υποχρέωση των εθνικών δικαστηρίων να αιτιολογούν την αναγκαιότητα προσωρινής κράτησης του κατηγορούμενου. Το συγκεκριμένο δικαίωμα του G.Nerattini, επίσης παραβιάστηκε από την Ελληνική Δημοκρατία, καθώς, το βούλευμα που εξέδωσε το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Σάμου δεν αιτιολόγησε επαρκώς τους λόγους προσωρινής κράτησης του, ενώ, δεν έλαβε υπ’ όψιν την προχωρημένη ηλικία, ούτε και τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε. Έτσι, το Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, έκρινε, ότι η διάρκεια της  προσωρινή κράτηση του δεν ήταν εύλογη ούτε αιτιολογημένη.

Συνεπώς, ταυτόχρονα με την δικαίωση του, το Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επιδίκασε στον G. Nerattini ένα εύλογο ποσό για την ηθική βλάβη που υπέστη καθώς και τα δικαστικά έξοδα, τα οποία υποχρεούται να του αποδώσει το Ελληνικό Δημόσιο για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων που έγιναν εις βάρος του.

Απόφαση ανάθεσης επιμέλειας ανηλίκου τέκνου στον πατέρα

Περαιτέρω, ενόψει  της  διακοπής  της συμβίωσης των διαδίκων, ανακύπτει ανάγκη δικαστικής  επέμβασης  για την προσωρινή ρύθμιση της επιμέλειας  του προσώπου του προαναφερόμενου ανήλικου τέκνου τους Παναγιώτη. Σε σχέση με το  θέμα αυτό, το Δικαστήριο, λαμβάνοντας πρωτίστως υπόψη το συμφέρον του ανήλικου και μάλιστα όχι μόνο το ψυχικό και συναισθηματικό αλλά και της εν γένει διαμόρφωσης  της προσωπικότητάς  του, της ευαίσθητης  νηπιακής ηλικίας του, της ιδιαίτερης ανάγκης του για την στοργή, τη φροντίδα και   τις  περιποιήσεις  και του γεγονότος  ότι καθ’ όλο αυτό το χρονικό διάστημα έχει αναπτύξει ιδιαίτερο συναισθηματικό δεσμό και με τον ετεροθαλή αδερφό του Γιάννη, τον οποίο ακολουθεί στον παιχνίδι, παρ’ όλη τη μεγάλη διαφορά ηλικίας, ο οποίος επίσης τον υπεραγαπά και  τον φροντίζει και ότι ο τυχόν διαχωρισμός τους θα δημιουργούσε προβλήματα, το γεγονός ακόμη ότι ο αιτών-πατέρας έχει μεγαλώσει και τον προαναφερόμενο πρωτότοκο υιό του μετά τον απροσδόκητο θάνατο της προαναφερόμενης συζύγου του πριν από  περίπου 15 έτη  και ότι έχει αναλώσει όλο σχεδόν τον ελεύθερο χρόνο  του  στην περιποίηση και τη διαπαιδαγώγηση αυτού (Γιάννη)  όλα  αυτά τα χρόνια, έχοντας βέβαια στο πλευρό του την οικογένεια του, όλα τα ανωτέρω αποτελούν  στοιχεία, τα οποία ικανά να συνηγορήσουν υπέρ  της άποψης ότι ο μικρός  Παναγιώτης  μπορεί να διαμείνει με τον πατέρα  του.

Ειδικότερα πιθανολογείται ότι αυτός διαθέτει όλα  τα απαιτούμενα προσόντα, για  να επωμισθεί το λειτουργικό αυτό καθήκον, γενομένου έτσι δεκτού ως και ουσιαστικά βάσιμου του αιτήματός του. Εξάλλου και η καθ’ ης-αιτούσα υπεραγαπά τον υιό της και διατηρεί με αυτόν έντονο ψυχικό δεσμό, πλην όμως διάφορα περιστατικά στο παρελθόν, όπως ο ίδιος ο προαναφερόμενος μάρτυρας κατέθεσε, δηλαδή, οι μορφές τιμωρίας του μικρού με «κλείσιμο» αυτού στο αυτοκίνητο, όταν έκανε ζημίες ή φασαρίες ή οι ξυλοδαρμοί του για τους ίδιους λόγους (βλ. επίσης και τις ως άνω ένορκες βεβαιώσεις) αποτελούν ενδείξεις ότι η καθ’ ης δεν είναι ακόμη αρκετά ώριμη και κατάλληλη για να αναλάβει το καθήκον της διαπαιδαγώγησης ενός τέκνου αυτής της ηλικίας, όπου απαιτείται μεγάλη υπομονή, δύναμη και αντοχή για την ορθή ψυχοσωματική ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Εξάλλου το γεγονός ότι η καθ’ ης-αιτούσα σκέφτεται να αναχωρήσει στην Αθήνα και να εγκατασταθεί μόνιμα στην οικία των γονέων της για εύρεση εργασίας θα οδηγήσει σε μία πλήρη αποξένωση από το οικογενειακό, φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον που ο μικρός Παναγιώτης έχει συνηθίσει  να ζει και να αναπτύσσει τον μικρόκοσμο του. Άλλωστε εκείνο που το παιδί έχει μεγαλύτερη ανάγκη αυτή την περίοδο της ζωής του είναι να αισθάνεται ασφάλεια και σταθερότητα και αυτό είναι δυνατό  στο περιβάλλον που ήδη διαβιεί, στο οποίο  όχι μόνο έχει συνηθίσει αλλά του παρέχεται φροντίδα και κάθε είδους βοήθεια από τον πατέρα  του.

Ανακοπή κατά διαταγής πληρωμής από αλληλόχρεο λογαριασμό / εισφορά ν. 128/1975

Στην προκειμένη περίπτωση, με την υπό κρίση ανακοπή τους, οι ανακόπτοντες ζητούν να ακυρωθεί, άλλως να μεταρρυθμιστεί, για τους λόγους  που ειδικότερα εκθέτουν, η υπ’ αριθμ. 21/21 ΤΠ/15-02-2012 Διαταγή Πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Σάμου  που τους υποχρέωσε να  καταβάλουν στην καθ’ ης η ανακοπή, αλληλεγγύως και εις ολόκληρον έκαστος  των ανακοπτόντων, το ποσό των 38.793,08 ευρώ, πλέον τόκων και δικαστικών δαπανών, για απαίτηση  που πηγάζει από σύμβαση πίστωσης με ανοιχτό αλληλόχρεο λογαριασμό.

Ωστόσο, η χρέωση του ποσού των 220,40 ευρώ που περιλαμβάνεται στον εν λόγω λογαριασμό και αφορά νέα έρευνα της ακίνητης περιουσίας   της  ανακόπτουσας εταιρίας στις 17-08-2011, δεν έχει αναγνωριστεί και νομίμως αμφισβητείται, από αυτήν. Εξάλλου από κανένα  αποδεικτικό στοιχείο δεν αποδείχθηκε η αναγκαιότητα νέας έρευνας της ακίνητης περιουσίας της ανακόπτουσας  εταιρείας  από πληρεξούσιο δικηγόρο της τράπεζας  ούτε ο τρόπος υπολογισμού της αμοιβής του ούτε και η υποχρέωση της ανακόπτουσας εταιρίας να επιβαρυνθεί  η  ίδια  το ποσό της αμοιβής αυτής  όταν  μάλιστα, η έρευνα αυτή γίνεται με πρωτοβουλία της τράπεζας. Τέλος, αποδεικνύεται ότι από την ημερομηνία αναγνώρισης του  υπολοίπου   εκάστου τηρουμένου λογαριασμού  (01-07-2011) μέχρι την 30-12-2011 επιβλήθηκε  στην ανακόπτουσα εταιρία εισφορά του νόμου 128/1975  χρεώθηκε η ανακόπτουσα με το ποσό των 28,20 ευρώ εκάστη φορά, ενώ για τον έκαστο λογαριασμό στις 30-09-2011 και 30-11-2011 χρεώθηκε η ανακόπτουσα με το ποσό των 29,21 ευρώ. Από κανένα αποδεικτικό στοιχείο αποδεικνύεται ότι στην επίδικη σύμβαση περιέχεται όρος για την επιβάρυνση της πιστούχου εταιρίας με την εισφορά του ν. 128/1975, καθώς και το ποσοστό αυτής. Από το απόσπασμα των εμπορικών βιβλίων, που τέθηκαν υπόψη του δικαστή  που εξέδωσε την προσβαλλόμενη διαταγή πληρωμής για την απόδειξη της απαίτησης από τη σύμβαση πίστωσης, προκύπτει ότι  η καθ’ ής κεφαλαιοποιούσε την εισφορά  του  ν. 128/1975 κάθε φορά που χρέωνε τόκους πάσης φύσεως, και αυτό γινόταν  σε τριμηνιαία χρονική συχνότητα, και ανατόκιζε τα ποσά της –αφού στο κάθε φορά προκύπτον υπόλοιπο κεφάλαιο υπολόγιζε τόκους (εκτοκισμός) περιέxovτες και ποσά εισφοράς του ν. 128/1975, στο νέο δε προκύπτον  εκάστοτε   κεφάλαιο υπολόγιζε νέους τόκους περιέχοντες και εισφορά  (εκτοκισμός και ανατοκισμός της εισφοράς). Ο παράνομος αυτός εκτοκισμός  και  ανατοκισμός των ποσών της εισφοράς γίνεται με την  ενσωμάτωση της στο επιτόκιο υπολογισμού των πάσης φύσεως τόκων. Επομένως, ως προς το ποσό της απαίτησης για το οποίο εκδόθηκε η διαταγή πληρωμής, δεν προκύπτει από τα αποσπάσματα των εμπορικών βιβλίων της καθ’ ής τράπεζας, που προσκομίστηκαν, το σύνολο της οφειλής, λόγω της ακυρότητας των συμπεριλαμβανομένων στο λογαριασμό ποσών  της εισφοράς του ν. 128/1975 και του ανατοκισμού αυτών, τόσο η ακυρότητα των επιμέρους ποσών (εισφορά ν. 128/1975) όσο και η χρέωση μη αναγκαίων ποσών (έλεγχος περιουσίας) επηρεάζει την αποδεικτικότητα με έγγραφα αλλά και το εκκαθαρισμένο του συνόλου τη απαίτησης, αφού στο απόσπασμα των εμπορικών βιβλίων.

Απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επί της προσφυγής του Μυτιληναίου και Κωστάκη κατά του Ελληνικού Δημοσίου (Απόφαση υπ’ αριθ. 29389/11)

Εξεδόθη την 3^η Δεκεμβρίου 2015 από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων η απόφαση επί της προσφυγής που είχαν ασκήσει  οι αμπελουργοί Μυτιληναίος Ευάγγελος και Κωστάκης Ιωάννης παραπονούμενοι για την εσφαλμένη εφαρμογή της Συμβάσεως κατά την έκδοση αποφάσεως του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ειδικότερα προσέφυγαν ενώπιον του  Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ότι στην ανωτέρω απόφαση του ΣτΕ υπάρχει ευθεία παραβίαση του αρνητικού δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι (άρθρο 11 της Συμβάσεως), διότι δεν μπορούσαν να έχουν εναλλακτική επιλογή (σύμφωνα με την απόφαση 3850/2011 ΣτΕ) παρά να είναι μέλη του οινοποιητικού συνεταιρισμού Σάμου.

Κατά της απόφασης αυτής του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το Ελληνικό Δημόσιο άσκησε αίτηση εφέσεως ενώπιον του αρμοδίου οργάνου της Ολομελείας του Δικαστηρίου. Η αίτηση αυτή κρίθηκε την 03 Μαΐου 2016, ενώ με το από 04 Μαΐου 2016 Δελτίο Τύπου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο γνωστοποίησε ότι απερρίφθη η αίτηση και η απόφαση κατέστη αμετάκλητη.

Εμμένοντας στην απόφαση του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι  η καθολική υποχρέωση παράδοσης του συνόλου της παραγωγής στον συνεταιρισμό αποτελεί παραβίαση της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως και ότι η απαγόρευση εγκατάστασης οινοποιείου σε μονήρη παραγωγό είναι αυθαίρετη και κινείται έξω από τα όρια της αναλογικότητας.